Marie-France van Oorsouw is publieksarcheoloog en maakte al jong kennis met archeologie. Vroeger zei ze weleens dat ze ‘de Freek Vonk van de archeologie' zou willen worden. Maar daar is ze een beetje van teruggekomen: "Het hoeft niet met zoveel grote woorden en gebaren, de kleine verhalen met de menselijke maat zijn vaak het mooist."
Wat is jouw verhaal?
Graag neem ik mijn publiek mee in mijn passie voor archeologie en erfgoed. Hoe erfgoed mensen kan verbinden en gemeenschappen kan inspireren. Hoe het identiteit geeft aan een plaats of een regio. Hoe het de inrichting van nieuwe woonomgevingen kan verrijken. Hoe archeologie ons een spiegel kan voorhouden en laat zien dat we voorbijgangers zijn in een oneindig verhaal. Een verhaal over migratiestromen bijvoorbeeld, over aanpassen aan het klimaat en de omstandigheden en over gemeenschappen die zorgen voor elkaar.
Hoe kom je op dit onderwerp?
Van jongs af aan heb ik een nieuwsgierigheid naar het vroege verleden van een plek. Ik probeer me daar voorstellingen van te vormen. Er staat hier een oude kerk, maar wat was er daarvoor? Was het toen ook al een betekenisvolle locatie voor mensen, en hoe gaven zij daar uiting aan?
Wat fascineert je hierin?
Persoonlijk vind ik het mooie van mijn vak, archeologie, dat je bij wijze van spreken morgen iets kunt ontdekken dat de geschiedschrijving doet kantelen. Je kunt ideeën hebben voorafgaand aan een opgraving, maar als je daadwerkelijk gaat graven kun je volledig verrast – of ontgoocheld - worden. In het bodemarchief ligt een wereld aan onontdekte verhalen verborgen.
Kun je een voorbeeld noemen uit eigen ervaring?
In de prehistorie werd aardewerk niet op een draaischijf gemaakt, maar met de hand. Gewoon gevormd uit klei, zoals we allemaal weleens een duimpotje gemaakt hebben of zo. Bij de opgraving van een nederzetting uit de ijzertijd, zo'n 2.500 jaar geleden, vond ik een potscherf met een vingerafdruk van degene die de pot gemaakt had. Ik stelde me voor hoe zij of hij nadacht over het formaat van de pot en wat erin moest. Ik legde mijn vinger op de vingerafdruk en het was bijna of ik mijn verre voorouder de hand kon schudden.
Waar komt die interesse vandaan?
Ik heb een fascinatie voor mensen en hun beweegredenen, ik interview en luister graag. Archeologisch onderzoek gaat altijd over mensen. Je zou het bijna kunnen zien als een soort interviewvorm, waarbij je de sporen van menselijk gedrag moet leren interpreteren.
Hoe zijn de reacties van je publiek?
In zekere zin heb ik het gemakkelijk als publieksarcheoloog, want als ik vertel over mijn beroep is de reactie eigenlijk nooit “Daar vind ik nou niks aan.” Integendeel, vaak zeggen mensen “Dat wilde ik vroeger ook worden”, of “Oh, wat interessant!”. Ik heb het voorrecht om dit beroep ook daadwerkelijk uit te oefenen en daarom beschouw ik het als mijn plicht om de samenleving daarin te laten delen.
Wat zijn je toekomstplannen?
Ik heb weleens gezegd dat ik ‘de Freek Vonk van de archeologie' zou willen worden. Maar daar ben ik een beetje van teruggekomen. Het hoeft niet met zoveel grote woorden en gebaren, de kleine verhalen met de menselijke maat zijn vaak het mooist.
Marie-France van Oorsouw boeken voor uw bijeenkomst of event? Bekijk haar profiel en neem contact op met ZijSpreekt.
